Rzuć cezarowi denara

Faryzeusze odeszli i naradzali się, jak by podchwycić Jezusa w mowie. 

Posłali więc do Niego swych uczniów razem ze zwolennikami Heroda, aby mu powiedzieli: «Nauczycielu, wiemy, że jesteś prawdomówny i drogi Bożej w prawdzie nauczasz. Na nikim Ci też nie zależy, bo nie oglądasz się na osobę ludzką. Powiedz nam więc, jak ci się zdaje? Czy wolno płacić podatek cezarowi, czy nie?» 

Jezus przejrzał ich przewrotność i rzekł: «Czemu wystawiacie Mnie na próbę, obłudnicy? Pokażcie Mi monetę podatkową!» Przynieśli Mu denara. 

On ich zapytał: «Czyj jest ten obraz i napis?» Odpowiedzieli: «Cezara». Wówczas rzekł do nich: «Oddajcie więc cezarowi to, co należy do cezara, a Bogu to, co należy do Boga».

Mt 22, 15-21

Tekst dzisiejszej Ewangelii nieraz jest punktem wyjścia dla rozważań o powinnościach wobec państwa, w tym do uczciwego płacenia podatków. I słusznie, chociaż bardziej opowiada o powinnościach wobec Boga, o których mówił prowokowany przez faryzeuszów Jezus.

Komentatorzy tego fragmentu słusznie zachwycają się mądrością Jezusa, który nie dał się złapać na gwarantującym błyskawiczną reakcję władzy rzymskiej  zachęcaniu do buntu przeciwko okupantowi, a jednocześnie wykazał faryzeuszom  całą ich obłudę. I rzeczywiście, Jezus błyskotliwie zamknął im usta.

Można jednak opis tej rozmowy, a właściwie publicznej  debaty potraktować inaczej,  jako naukę o granicach kompromisu w życiu chrześcijanina. Kompromisu z tzw. „światem”  w którym żyjemy.

W tym celu trzeba zdefiniować, co oznacza w treści Ewangelii słowo „świat”. A słowo to oznacza otaczającą nas rzeczywistość, lecz tą  nie akceptującą istnienia i roli Boga, jako Stwórcy i źródła Objawienia zawartego w Piśmie Świętym. Boga, którego słowo jest źródłem prawa, nazywanego prawem naturalnym, wypisanego w sercu człowieka, opartego na Dziesięciu Przykazaniach, na Dekalogu, rozwiniętego w przykazaniu miłości Boga i bliźniego i Kazaniu na Górze.

Ilustracją takiego znaczenia słowa „świat” są słowa Jezusa:  «Na świecie doznacie ucisku, ale miejcie odwagę: Jam zwyciężył świat.» (J 16,33 ) Tego  zwycięstwa  na światem Jezus dokonał poprzez swą Mękę, Śmierć i Zmartwychwstanie.

Na progu swej Męki, reprezentującemu tą daleką od Boga rzeczywistość zdumionemu Piłatowi, Jezus wyjaśnia: «Królestwo moje nie jest z tego świata. Gdyby królestwo moje było z tego świata, słudzy moi biliby się, abym nie został wydany Żydom. Teraz zaś królestwo moje nie jest stąd»  ( J 18, 36).

Żyjemy w świecie, w tak właśnie rozumianym, w którym doznajemy rozmaitego ucisku. Ten ucisk przybierać może różne formy – zazwyczaj jest to powszechna „tolerancja” i powszechne przyzwolenie na taki sposób życia, którego nie da się pogodzić z Ewangelią.

        W jaki sposób to, co mi wolno stać się może formą ucisku? Właśnie w taki, który reprezentuje Piłat, dziwiący się, że Jezus nie wykorzystuje swej władzy.

Wielu współczesnych Piłatów mówi nam: „Jesteś królem swego życia?” I dopowiada:  „Skoro tak, możesz więc robić co chcesz, wolno ci nie liczyć się z Bogiem,  z rodziną, kompletnie z niczym i nikim. Masz władzę nad swoim życiem, nie jesteś skrępowany żadnymi  więzami, nic cię nie ogranicza.”

„Jesteś znudzony swym małżeństwem, masz dosyć nużących obowiązków rodzinnych? Przecież możesz się rozwieść, prawo na to pozwala. Zacznij nowe życie, od nowa, bez zobowiązań. Jeśli nie skorzystasz ze swej władzy, będziesz cierpiał”  To tylko jeden wielu możliwych przykładów …

I tak to zdziwienie Piłata, ta propozycja skorzystania z władzy nad swym życiem  przywołuje inny obraz, z Pustyni Judzkiej: «Jeśli jesteś Synem Bożym, powiedz, żeby te kamienie stały się chlebem». ( Mt 4,3 ). Znamy dobrze autora tych słów…Władcę tego świata…

Tak właśnie ta zachęta do korzystania z wolności i związanej z nią władzy staje się najgorszą formą opresji i ucisku. Jednakże skoro Jezus mówi nam, że my zwyciężymy, bo On zwyciężył, ufajmy  Mu. Wpatrując się w Jezusa mówiącego «Królestwo moje nie jest z tego świata» oraz  «Idź precz, szatanie!» my sami   nie idźmy ze światem na kompromisy.

Władcy tego świata, jego cezarowi, rzuć tylko nic nie wartego, nędznego denara. Nic więcej.