‏‏שָׁלוֹם

 

Jezus powiedział do swoich uczniów:

«Jeśli Mnie kto miłuje, będzie zachowywał moją naukę, a Ojciec mój umiłuje go i przyjdziemy do niego, i mieszkanie u niego uczynimy. Kto nie miłuje Mnie, ten nie zachowuje słów moich. A nauka, którą słyszycie, nie jest moja, ale Tego, który Mnie posłał, Ojca.

To wam powiedziałem, przebywając wśród was. A Paraklet, Duch Święty, którego Ojciec pośle w moim imieniu, On was wszystkiego nauczy i przypomni wam wszystko, co Ja wam powiedziałem.

Pokój zostawiam wam, pokój mój daję wam. Nie tak jak daje świat, Ja wam daję. Niech się nie trwoży serce wasze ani się nie lęka. Słyszeliście, że wam powiedziałem: Odchodzę i przyjdę znów do was. Gdybyście Mnie miłowali, rozradowalibyście się, że idę do Ojca, bo Ojciec większy jest ode Mnie.

A teraz powiedziałem wam o tym, zanim to nastąpi, abyście uwierzyli, gdy się to stanie».

 

J 14, 23-29

            W dzisiejszej Ewangelii Jezus zapowiada przyjście Ducha Świętego. Odczytywanie  przez Kościół tego fragmentu Ewangelii, rozpoczyna przygotowanie do uroczystości Zesłania Ducha Świętego, do Pięćdziesiątnicy. Zesłanie Ducha Świętego, poprzedzone Wniebowstąpieniem, które będziemy obchodzić  już w przyszłą niedzielę.

            Bezpośrednio po zapowiedzi posłania uczniom Ducha Świętego, Jezus zapewnia, że zostawia im także swój pokój. Polskie tłumaczenie tekstu Ewangelii nie oddaje w pełni całego bogactwa tego słowa. A właściwie nie oddaje w ogóle.

            Polskie słowo „pokój” zostawiwszy na boku określenie tym mianem pomieszczenia, oznacza przede wszystkim brak wojny. Zawrzeć pokój, to znaczy zakończyć wojnę. Taki pokój oznacza kompromis, w którym ceną są wzajemne ustępstwa stron konfliktu, czasem tylko jednej, gdy jest do tego  zmuszona. Podobnym słowem do pokoju jest spokój, często nazywany „świętym spokojem” kończący zazwyczaj jakiś okres kłopotów, które jak to bywa kosztowały wiele zdrowia, nerwów i nieraz pieniędzy.

            Pokój biblijny,   - szalom to zupełnie inna rzeczywistość.   Pochodzi on od czasownika szlm, który znaczy ”być pełnym”, ”być nienaruszonym”, ”być skończonym” – w znaczeniu być zupełnym. Biblijny pokój to przede wszystkim harmonia i dobrobyt życia codziennego. Obejmuje on nie tylko relację między ludźmi, lecz także stosunek człowieka do całego stworzenia. Jego owocem jest szczęście, powodzenie, zdrowie. Wyrazy te występują paralelnie, czyli równolegle,  prawie jak synonimy, czyli wyrazy tak bliskie znaczeniowo, że właściwie równoważne. Pytanie, tłumaczone w Biblii Tysiąclecia jako : ”Czy dobrze się miewa wasz ojciec?”, w tekście oryginalnym brzmi dosłownie: ”Czy jest w pokoju ojciec wasz?” (Rdz 43, 27; por. 2 Sm 18, 32). W powitaniach i pożegnaniach ludzie biblijnego świata życzą sobie pokoju (Rdz 26,29; 2 Sm 18,29). Również dziś jest to pozdrowienie ludów Orientu. Występuje także w formie szalom alejchem, co oznacza „pokój wam”, na co odpowiada się alejchem szalom – „i wam pokój”. Odpowiednikiem arabskim jest salam.

            Dalsze słowa Jezusa, że daje nam swój szalom, biblijny pokój, a nie taki, jak daje go świat, stają się dla nas,  żyjących w czasach szalejących demonów wojny, szczególnie i na nowo zrozumiałe. Zdawało się bowiem jeszcze pod koniec zeszłego, XX wieku, w którym przecież większość z nas się urodziła, że ludzkość zmierza wyłącznie do dobrobytu i trwałego pokoju  i to dzięki nam samym. I zadufani w sobie przestaliśmy w tym wszystkim potrzebować Boga. Sami poczuliśmy się jak bogowie, słuchając starego podszeptu pochodzącego jeszcze z raju. Zaczęliśmy wznosić nasza wieżę Babel, wierzę pychy, również z dobrze znanym z Pisma Świętego skutkiem. W wymiarze globalnym, ale i osobistym, bo przecież każdy z nas jest cząstką całości. Kształtującą ogół, i przez ogół też kształtowaną.

            Okazało się, że nadal potrzebujemy pokoju, innego jak ten, który sami sobie uwarzyliśmy. Ale na szczęście  słowa Jezusa , który chce nam dać Swój pokój są nadal aktualne. Bo jak zapowiedział, przez obiecanego nam Ducha jest z nami przez wszystkie dni, aż do końca świata.